Is negeren altijd pesten en wat kun je als leerkracht doen?

Negeren: pesten of..

Negeren wordt door gepeste kinderen vaak als één van de ergste vormen van pesten ervaren. Ik heb cliënten gehad, die aangaven dat het schoppen en slaan nog niet zo erg was, maar vooral het genegeerd worden, dat was pas erg. Negeren kan door pesters en meelopers heel bewust worden ingezet om de ander te kwetsen, buiten te sluiten.

Toch kan het negeren van een klasgenoot ook andere oorzaken hebben. Een kind dat veel klaagt over gedrag van klasgenoten bij de leraar kan ook door niet-meelopers en niet pesters genegeerd gaan worden, omdat deze kinderen bang zijn, dat ze elk moment aangeklaagd kunnen worden. Zeker als de leraar uit goede bedoelingen streng op ongewenst gedrag reageert lokt dat negeergedrag uit puur uit zelfbescherming. Bij deze medeleerlingen speelt de gedachte als ik maar niets zeg en me niet teveel met hem of haar bemoei, dan kom ik ook niet in moeilijkheden. Zij doen negeergedrag dus niet om te kwetsen, maar om zichzelf te beschermen!

Een derde vorm van negeren kan ontstaan als medeleerlingen helemaal klaar zijn met de ander. Ze laten dat kind links liggen. Dit gedrag ontstaat o.a. als een kind te vaak onhandige dingen zegt, of in de ogen van de kinderen liegt, moraliseert, zich niet aan spelregels houdt, bijvoorbeeld bij bij gym (ik ben niet af, terwijl dit wel het geval is) de baas speelt, enz. Ook kinderen die in de ogen van medeleerlingen van een mug een olifant maken lopen kans genegeerd te worden. Of als kinderen het idee hebben wij moeten alleen maar rekening met hem of haar houden, maar andersom gebeurt dat niet, die krijgen er vaak genoeg van.

Wat kunt u doen als leerkracht?

–
Zoek uit of het negeren komt uit pestgedrag, uit angstgedrag voor straf of uit “het ermee klaar zijn.”

–        Geef als leerkracht nog eens aan dat we met elkaar conflicten uitspreken. Ga na wat er uitgesproken moet worden? Soms kunnen leerlingen dingen onhandig of moeizaam verwoorden, tolk dan als leerkracht: “Volgens mij bedoel je……., klopt dat? En daardoor voel jij je….(boos, verdrietig, teleurgesteld, in de steek gelaten, beschaamd, enz.) Door te tolken legt u uit en controleert u of de boodschap van het kind dat aan het woord was begrepen wordt.

U kunt trouwens ook de kinderen leren om eerst samen te vatten op inhoud en gevoel voordat ze inhoudelijk reageren op de vorige spreker. Dit dwingt hen goed te luisteren naar wat de voorganger zei.

–
Door op elk negeergedrag direct te reageren en te tolken voorkom je vaak dat kinderen het op een bepaald moment helemaal met iemand gehad hebben. Tolken zorgt voor wederzijds begrip en laat zien wat bepaald gedrag bij de ander doet. Bijvoorbeeld wat negeergedrag doet bij het genegeerde kind, maar ook het gevoel van medeleerlingen, dat ze altijd maar rekening moeten houden met dat ene kind. Het kan ogen openen.

–
.