Eigen schuld dat het kind gepest wordt
door
Eigen schuld
Deze week heb ik verschillende ouders gesproken, die me vertelden, dat het gepest worden aan hun kind lag, dus een soort van eigen schuld. Toch klopt de opmerking m.i. feitelijk niet.
Geen kind vindt het fijn om gepest te worden. Geen kind zal m.i dus bewust kiezen voor gedrag waardoor de ander hem of haar gaat pesten. Het gedrag komt ergens vandaan, bijvoorbeeld uit angst, hoger in de groepshiërarchie willen komen, erbij willen horen, last hebben van adhd of autisme, uitgelokt worden om boos te worden, seksuele geaardheid, of… Daarbij komt nog dat m.i. niemand het recht heeft een ander te pesten. Irritatie en onbegrip over gedrag kan uitgepraat worden.
Elk gedrag vervult een bepaalde behoefte. Bij de pester kan dat o.a. zijn de behoefte aan waardering (v/d meelopers), het uiten van frustraties, macht (invloed) in de groep willen hebben of behouden, een groepsgevoel willen ervaren, wat dan wel ten koste gaat van een andere leerling. Op dat moment is er dus een probleem in de groepssfeer en groepscultuur.
Kinderen willen gezien en gehoord worden. Ik doe er toe in de klas.
Met één centrale vraag kun je de groepssfeer steeds positiever maken en het pesten verminderen of voorkomen. De vraag die ik stel aan een klas is: “Hoe kunnen we elkaar helpen om……” of “Hoe kunnen we Pietje helpen om…..” Op de …….. kun je dan de behoefte van het kind invullen. Als je als leraar een klas steeds richt op:
- wij als groep helpen elkaar;
- de groep helpt jou ook;
- dus: één voor allen en allen voor één;
- problemen, irritaties e.d. praten we uit;
- iedereen is anders en gelijkwaardig;
dan ben je als leraar curatief en preventief bezig om pesten aan te pakken. Uiteraard dient een leraar en school de houding van: “Wij helpen elkaar” in warme betrokkenheid uit te stralen. Alleen dit zeggen is volkomen zinloos.
Daarnaast is het belangrijk dat ouders en leraren d.m.v. dienend leiderschap (betrokkenheid en grenzen aangevend) kinderen met de nodige humor en plezier begeleiden.
Het empatisch vermogen wordt op deze manier vergroot.
Dan ligt het dus niet aan het kind dat het gepest wordt, maar kijken leraren en ouders hoe dit kind en andere kinderen elkaar kunnen helpen zich prettig in de groep te voelen.